LEIDERSCHAPSSTIJLEN
volgens Goleman
Ik las in de Harvard Business Review weer eens een artikel over de leiderschapsstijlen volgens Goleman. Ik krijg vaak de vraag of leiderschapsstijlen aan te leren zijn. Volgens psycholoog, schrijver en wetenschapsjournalist Daniel Goleman kan iedereen het leren.
Door middel van onderzoek en ervaring heeft Goleman zes verschillende leiderschapsstijlen geïdentificeerd die managers kunnen gebruiken, afhankelijk van de situatie en de behoeften van hun teamleden. Deze stijlen zijn sinds 2000 een belangrijk kader voor effectief leiderschap geworden.
De zes stijlen zijn:
DWINGENDE LEIDERSCHAPSSTIJL
Kenmerken: Vereist directe naleving, autoritaire aanpak.
Gebruik: Geschikt in crisissituaties of bij spoedeisende hulp.
AUTORITATIEVE LEIDERSCHAPSSTIJL
Kenmerken: Mobiliseert mensen richting een visie, verbindt dagelijkse taken met een groter doel, stelt duidelijke richtlijnen zonder micromanagement.
Gebruik: Ideaal tijdens veranderingen of onzekerheid en in dagelijkse activiteiten door het team te herinneren aan de missie van het bedrijf.
STANDAARDSTELLENDE LEIDERSCHAPSSTIJL
Kenmerken: Streeft naar excellentie en hoge normen, kan tot stress en hoge druk leiden.
Gebruik: Geschikt voor zeer gemotiveerde en bekwame teams, zoals R&D- of juridische teams, maar moet gebalanceerd worden met andere stijlen om negatieve stress te voorkomen.
RELATIONELE LEIDERSCHAPSSTIJL
Kenmerken: Bouwt sterke emotionele banden, creëert kameraadschap en een ondersteunende werkomgeving.
Gebruik: Waardevol voor een positieve werkomgeving, maar moet gecombineerd worden met autoritatieve stijl voor balans.
DEMOCRATISCHE LEIDERSCHAPSSTIJL
Kenmerken: Betrekt het team bij besluitvorming, waardeert hun input en perspectieven.
Gebruik: Geschikt bij onzekerheid en behoefte aan ideeën, minder effectief bij gebrek aan ervaring of in crisissituaties.
COACHENDE LEIDERSCHAPSSTIJL
Kenmerken: Richt zich op individuele groei, helpt teamleden hun langetermijndoelen te bereiken.
Gebruik: Nuttig tijdens prestatie-evaluaties en in dagelijkse gesprekken voor continue feedback en ontwikkeling.
Aanpassen aan de situatie
Effectieve leiders passen hun stijl aan de situatie aan. Dit kan variëren afhankelijk van de omgeving, organisatiedynamiek of bedrijfscyclus. Goleman stelt dat de beste leiders flexibel schakelen tussen stijlen en zich bewust zijn van hun impact op anderen. Bijvoorbeeld:
Nieuw project: Gebruik de autoritatieve stijl voor duidelijke richting en visie.
Hulp bij taak: Schakel naar de coachende stijl om een werknemer te ondersteunen.
Strikte deadlines: Gebruik de standaardstellende stijl voor ervaren teams.
Door flexibel te zijn en de juiste stijl op het juiste moment te gebruiken, kunnen leiders
- de moraal versterken,
- werkplezier verhogen en
- resultaatgerichtheid van hun team vergroten.
Maar wat als je het gevoel hebt dat je nog niet uitgerust bent om een nieuwe en verschillende leiderschapsstijl aan te nemen – laat staan meer dan één?
Goleman zegt dat iedereen zijn scala aan leiderschapsstijlen kan uitbreiden door een stijl in de praktijk toe te passen en veel te oefenen. Het kan eigenlijk niet fout gaan.
Hij raadt ook aan om je te richten op het vergroten van je emotionele intelligentie.
“Om de verschillende leiderschapsstijlen goed toe te kunnen passen, moeten leiders eerst begrijpen welke emotionele competenties ten grondslag liggen aan de leiderschapsstijlen die ze missen,” schrijft Goleman. “Ze kunnen vervolgens ijverig werken om deze competenties te versterken. Bijvoorbeeld, een relationele leider heeft sterke punten in drie emotionele intelligentie competenties: empathie, het opbouwen van relaties en communicatie. Ook het veranderen en verbeteren van emotionele intelligentie is volledig mogelijk met oefening.”
Het goede nieuws is dat persoonlijkheid geen vaststaand feit is. Zelfs als je van nature introvert bent of meer wordt gedreven door data en analyse dan door emotie, kun je nog steeds leren hoe je verschillende leiderschapsstijlen toepast om je team te organiseren, te motiveren en te sturen.
Dat is de kracht van effectief leiderschap! Wij helpen je graag op weg bij het verbeteren of het verder ontwikkelen van jouw leiderschapsvaardigheden.
Dick Mik
Managing Connector
Meer weten over verschillende leiderschapsstijlen?
Lees dan ook ons blog over Verbindend Leiderschap:
Leiderschapsstijlen, en waarom wij fan zijn van Verbindend Leiderschap.
Meer weten over ons?
Kijk dan op www.connection-company.nl/programma/verbindend-leiderschap/
